پرسش :

آیا رمى جمرۀ عقبه از چهار طرف آن جایز است؟


پاسخ :
امام خمینى (رحمه الله):
اگر به جمره بزند کافى است ولى رمى دیوار کفایت نمى‌کند.

آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
بعید نیست که جمرۀ عقبه مثل جمرۀ اولى و ثانیه باشد که خود محل جمره معیار است. هر چند قسمتى از آن تا کنون متصل به کوه بوده و بعداً کوه را برداشته‌اند پس از چهار طرف رمى جایز است.

آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
دیوار سیمانى از جمرۀ عقبه نیست.

آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
بلى کافى است.

آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
بلى از هر طرف کافى است ولى مستحب است از جلوى آن رمى شود. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه زنجانى؛ آیة اللّٰه مکارم؛ آیة اللّٰه نورى (حفظهم الله):
از چهار طرف جایز است.

آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
رمى جانب خلفى که قبلاً دیوار بوده، مجزى نیست بنابر احوط، اگر اقوى هم نباشد.

آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
اشکال ندارد ولى بهتر است پشت به قبله بایستد و به طرفى که رو به قبله است رمى کند.

​​​​​​​​​​​​​​‌منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵